Cukrzyca typu 1 będzie uleczalna, ale jeszcze nie teraz

Prof. Ewa Otto-Buczkowska
Prof. Ewa Otto-Buczkowska

Komentarz prof.dr hab.med. Ewy Otto-Buczkowskiej do doniesienia Komórki macierzyste wytworzą insulinę

Dofinansowany ze środków UE projekt, w którym wykorzystano komórki macierzyste do przywrócenia funkcji wytwarzania insuliny, może odmienić sposób leczenia cukrzyków.

Drodzy Młodzi Przyjaciele

Już po raz kolejny przychodzi mi studzić trochę Wasze nadzieje.

Ostatnio w prasie pojawiły się doniesienia o zastosowaniu komórek macierzystych w terapii cukrzycy. Zagadnienie to nie jest nowe. Badania nad tym trwają już ponad 30 lat. Kilkakrotnie komentowałam różne doniesienia prasowe na ten temat (rok 2008; 2007; 2011; 2014).

Próby zmierzające do wyleczenia cukrzycy przechodziły różne etapy. Rozpoczęły się przeszczepami trzustki. Ta metoda, jak się okazało, z różnych powodów nie nadaje się do szerszego zastosowania.

Następnym etapem były próby przeszczepiania wysp trzustkowych czy izolowanych komórek β. To także nie znalazło szerszego zastosowania.

Kolejnym etapem był projekt przeszczepiania komórek macierzystych. Podejmowano próby pozyskiwania ich z różnych źródeł. To pozwoliło na zapewnienie dostatecznej ilości komórek do wykorzystania.

Następnym etapem było opracowanie metod pozwalających na takie przekształcenie tych komórek, aby zechciały produkować odpowiednie ilości insuliny. I to także właściwie się udało.

Pozostał jednak jeszcze bardzo ważny problem, który ogranicza szersze wykorzystanie tej metody. Pamiętać bowiem należy, że w cukrzycy typu 1, chociaż  nie tylko, bardzo poważnym problemem są procesy autoimmunizacji. Teraz więc główny wysiłek badaczy zdąża do opracowania metod hamowania procesów autoimmunizacji w organizmie chorych, a także wyhodowania szczepów komórek opornych na działanie tych niszczących procesów.

Prace te prowadzone są w wielu krajach bardzo intensywnie. Jednak przegląd najnowszych publikacji naukowych wskazuje na obecność jeszcze wielu problemów, które muszą zostać rozwiązane tak, aby obecne badania eksperymentalne mogły znaleźć zastosowanie w praktyce klinicznej.

Tak więc ponawiam swój apel  do naszych pacjentów, aby starali się w sposób maksymalny wykorzystać obecnie  dostępne, sprawdzone metody leczenia cukrzycy.  Mamy  aktualnie  do dyspozycji bardzo dobre preparaty insuliny, bardzo dobre narzędzia do jej podawania a także bardzo dobre oprzyrządowanie do pomiarów glikemii.  

Bardzo daleko posunięte są prace, także w Polsce,  nad szczepionką Treg, stosowaną w spowalnianiu rozwoju cukrzycy  typu 1 u pacjentów ze świeżo rozpoznaną choroba. Obiecujące są też wyniki prac nad konstrukcją „pętli zamkniętej” do stosowania w intensywnej insulinoterapii.      

 

Wybrane pozycje piśmiennictwa

Andersson LE, Valtat B, Bagge A.  i  wsp. Characterization of stimulus-secretion coupling in the human pancreatic EndoC-βH1 beta cell line.  PLoS One. 2015;10:e0120879.
Brignier AC, Gewirtz AM.  Embryonic and adult stem cell therapy. J Allergy Clin Immunol. 2010;125(2 Suppl 2):S336-344.
Bollyky J, Sanda S, Greenbaum CJ. Type 1 diabetes mellitus: primary, secondary, and tertiary prevention. Mt Sinai J Med. 2008;75:385-397.
Gurgul-Convey E, Kaminski MT, Lenzen S. Physiological characterization of the human EndoC-βH1 β-cell line. Biochem Biophys Res Commun. 2015;464:13-19.
Lee DD. i wsp. Cellular therapies for type 1 diabetes. Horm Metab Res. 2008;40:147-154.
Otto-Buczkowska E. Niektóre kierunki badan nad perspektywami leczenia cukrzycy typu 1. [w] Cukrzyca w populacji wieku rozwojowego – co nowego?   Otto-Buczkowska E. (red.), Cornetis, Wrocław 2009:251-260.
Pechhold K, Koczwara K, Zhu X. et al.    Blood glucose levels regulate pancreatic beta-cell proliferation during experimentally-induced and spontaneous autoimmune diabetes in mice. PLoS One. 2009;4(3):e4827.
Ravassard P, Hazhouz Y, Pechberty S. i wsp. A genetically engineered human pancreatic β cell line exhibiting glucose-inducible insulin secretion. J Clin Invest. 2011;121:3589-3597.
Rickels MR, Fuller C, Dalton-Bakes C.  i wsp.  Restoration of Glucose Counterregulation by Islet Transplantation in Long-Standing Type 1 Diabetes.  Diabetes. 2014 Dec 18. pii: DB_141620. [Epub ahead of print]
Thorel F. i wsp. Conversion of adult pancreatic alpha-cells to beta-cells after extreme beta-cell loss. Nature. 2010;464:1149-1154.
Van Belle T., von Herrath M.:   Immunosuppression in islet transplantation.  J Clin Invest. 2008;118:1625-1628.   Comment on:   J Clin Invest. 2008;118 :1806-1814.
van der Torren CR, Zaldumbide A, Roelen DL. i wsp.   Innate and adaptive immunity to human beta cell lines: implications for beta cell therapy. Diabetologia. 2015 Oct 21. [Epub ahead of print]
Wegner M., Pietrucha T., Pioruńska-Stolzmann M. Terapia komórkowa w leczeniu cukrzycy typu 1 – czy będzie możliwa?  Diabetologia Praktyczna 2009;10:157-161.
Weir GC, Bonner-Weir S.  Finally! A human pancreatic β cell line. J Clin Invest. 2011;121:3395-3397.

Skip to content