Ostatnio pojawiły się doniesienia o odkryciu przez badaczy amerykańskich metody, którą można wykorzystać do odtwarzania zniszczonych przez cukrzycę wysp trzustkowych. Zespół ten odkrył potencjalnie nowe źródło wysp trzustkowych. Nowe źródło wysp trzustkowych w … trzustce
Badania te dotyczą genu NGN3, który jest genem nadrzędnym kodującym kluczowy czynnik transkrypcyjny dla rozwoju wewnątrzwydzielniczej części trzustki.
W toku przeprowadzonych eksperymentów okazało się, że komórki z wysoką ekspresja białka NGN3 znajdują się w rejonie zewnątrzwydzielniczej części trzustki, czyli tam gdzie wytwarzane są enzymy trawienne. Komórki te przypominają komórki progenitorowe, co oznacza, że można je stymulować do rozwoju w kierunku komórek β wytwarzających insulinę.
Uważa się, że czynnik transkrypcyjny NGN3 jest konieczny dla uzyskanie endokrynnej funkcji komórek macierzystych. Czynnik transkrypcyjny NGN3 jest wymagany dla specyfikacji endokrynologicznej rodowodu, ale jego bezpośrednie cele i zakres procesów biologicznych, które reguluje pozostają nieuchwytne.
Planowane są dalsze badania mające na celu ustalenie sposobu zwiększania liczebności tych komórek tak, aby można je było zastosować do odtwarzania zniszczonych komórek wysp trzustkowych.
Jeśli się potwierdzi, że komórki części zewnątrzwydzielniczej trzustki z wysoką ekspresją białka NGN3 są oporne na procesy autoimmunizacyjne będą mogły stanowić źródło komórek zdolnych do sekrecji insuliny.
Badania nad białkiem NGN3 maja już kilkunastoletnią historię. Jednak dotychczasowe badania miały charakter badań eksperymentalnych i prowadzone były na szczurach. Dopiero ostatnie badania prowadzone były na komórkach ludzkich.
Wyniki tych badań są obiecujące, ale na szersze ich zastosowanie w praktyce klinicznej trzeba chyba jeszcze trochę poczekać.
Wybrane pozycje piśmiennictwa
Cai Q, Bonfanti P, Sambathkumar R. I wsp. Prospectively isolated NGN3-expressing progenitors from human embryonic stem cells give rise to pancreatic endocrine cells. Stem Cells Transl Med. 2014;3(4):489-499.
Gomez DL, O’Driscoll M, Sheets TP. I wsp. Neurogenin 3 Expressing Cells in the Human Exocrine Pancreas Have the Capacity for Endocrine Cell Fate. PLoS One. 2015;10(8):e0133862.
Kubo A, Stull R, Takeuchi M. i wsp. Pdx1 and Ngn3 overexpression enhances pancreatic differentiation of mouse ES cell-derived endoderm population. PLoS One. 2011;6(9):e24058
Qu X, Afelik S, Jensen JN. I wsp. Notch-mediated post-translational control of Ngn3 protein stability regulates pancreatic patterning and cell fate commitment. Dev Biol. 2013;376(1):1-12.
Serafimidis I, Rakatzi I, Episkopou V. i wsp. Novel effectors of directed and Ngn3-mediated differentiation of mouse embryonic stem cells into endocrine pancreas progenitors.Stem Cells. 2008;26(1):3-16.
Soyer J, Flasse L, Raffelsberger W. i wsp. Rfx6 is an Ngn3-dependent winged helix transcription factor required for pancreatic islet cell development. Development. 2010;137(2):203-112.
