Opóźnienie rozwoju cukrzycy typu 1. Jest na to lek.

Po ponad 100 latach od wynalezienia insuliny nauka zmierza nową ścieżką, mogącą doprowadzić do kolejnych przełomowych odkryć w leczeniu cukrzycy. 17 listopada 2022 roku Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła lek o nazwie teplizumab, który może opóźniać rozwoju cukrzycy typu 1 (CT1). Jednym z badaczy pracującym nad tym nowoczesnym lekiem był Kevan Herold, profesor immunobiologii i medycyny Szkoły Medycznej Yale.

lek. Oliwia Janota, trener pompowy

Lek został zatwierdzony w USA do stosowania wśród pacjentów w wieku 8 lat i starszych, u których jeszcze nie rozpoznano cukrzycy. Profesor Herold podkreśla, że w przypadku cukrzycy typu 1 sam fakt możliwości opóźnienia rozwoju choroby, chociażby o jeden dzień, jest darem.

Działanie na samym początku procesu autoimmunologicznego to przełomowy krok. To odkrycie daje nadzieję, że możemy w przyszłości nie tylko leczyć CT1 przy pomocy nowoczesnych technologii, lecz również zapobiegać jej rozwojowi.

Proces rozwoju cukrzycy ma kilka etapów, a działając we wczesnej fazie możemy opóźnić proces, w którym nasze własne komórki układu odpornościowego niszczą komórki beta wytwarzające insulinę. Teplizumab (nazwa handlowa Tzield) to przeciwciało monoklonalne, które łączy się z limfocytami T. Dokładny mechanizm reakcji pomiędzy przeciwciałem monoklonalnym a limfocytem jest nie do końca poznany. Profesor Herold wraz ze współpracownikami przypuszczają, że lek poprzez połączenie z limfocytem T, wysyła sygnał, który zmniejsza lub całkowicie dezaktywuje limfocyty T odpowiedzialne za zniszczenie komórek beta trzustki.

Niezmiernie ważnym jest, by hamowanie aktywności limfocytów T nie upośledzało ich zdolności do zwalczania infekcji. Nad taką cząsteczka pracowano od niemal 2 dekad i takie właściwości prezentuje właśnie teplizumab.

W badaniu wzięli udział pacjenci, średnio w wieku od 13 do 14 lat, którzy byli obciążeniu cukrzycą typu 1 z uwagi na wywiad rodzinny. Oznaczono u nich swoiste markery procesu immunologicznego w CT1. W sytuacji, gdy u pacjenta wykryto wspomniane przeciwciała, został on uznawany za pacjenta obarczonego ryzykiem rozwoju CT1 i włączany do badania. Pacjenci zostali poddani terapii – wlewom dożylnym teplizumabu, trwającym minimum 30 minut, raz dziennie przez 2 tygodnie. Następnie pacjentów poddawano obserwacji pod kątem rozwoju CT1 i ewentualnych powikłań.

W prowadzonych badaniach lek opóźniał rozwój CT1 średnio o 2 lata. U jednego z pacjentów chorobę udało się spowolnić aż o 11 lat. Profesor Herold podkreśla, że analizując długoterminowy profil bezpieczeństwa leku, nie ma dowodów na zwiększone ryzyko chorób infekcyjnych wśród pacjentów stosujących teplizumab. Należy jednak nadmienić, że przeciwciała monoklonalne to leki, które mogą wywoływać poważne działania niepożądane. Teplizumab ma potencjał hepatotoksyczny, gdyż w trakcie terapii zauważalny był wzrost stężenia markerów czynności wątroby. Niezbędne jest ich monitorowanie, a w razie kilkukrotnego przekroczenia górnych granic normy w panelu wątrobowym, konieczne jest przerwanie wlewów.

Teplizumab to z obiecujący krok w kierunku zapobiegania cukrzycy typu 1, a nie tylko jej leczenia. Nowoczesna terapia, aktualnie zatwierdzona wyłącznie w USA, mimo ryzyka niesie za sobą również wiele nadziei. W czasach, gdy częstość zachorowań na CT1 wzrasta czterokrotnie szybciej niż wzrost liczby ludności na świecie, rozwiązania zapobiegające chorobie stają się niezmiernie potrzebne.

Autor: lek. Oliwia Janota, trener pompowy, autorka cyklu Praktyka Medyka-Diabetyka

Napisz do nas: biuro@mojacukrzyca.pl

Zobacz także: FDA zatwierdziła lek, który opóźnia rozwój cukrzycy typu 1

Źródła:

  1. Yale researchers develop first FDA-approved drug to delay autoimmune disease, https://yaledailynews.com/blog/2022/11/30/yale-researchers-develop-first-fda-approved-drug-to-delay-autoimmune-disease/
  2. Nowy lek na cukrzycę typu 1. Czy to rewolucja? https://zdrowie.pap.pl/rodzice/nowy-lek-na-cukrzyce-typu-1-czy-rewolucja
  3. Interaction details – teplizumab https://hellopharmacist.com/drug-herbal-interactions/noni-teplizumab-mzwv?interactions_rating=unknown
Skip to content